Đọc sách hiệu quả là một chủ đề bàn thảo nhiều, có nhiều bạn nói về nghiền ngẫm khi đọc sách mới hiệu quả, có nhiều bạn lại tạo ra những kỷ lục về đọc sách,... Tất cả mục tiêu đều đi đến đích là hiệu quả nhất khi đọc sách.
Khi đọc về chia sẻ của một số người, có một bài viết rất hay của tác giả, tôi muốn chia sẻ các bạn. Hi vọng điều đó giúp ích cho bạn.
Có hai cách đọc sách, một trong đó không hiệu quả
Đọc sách là thân giao cách cảm, và một cuốn sách là công nghệ mạnh mẽ nhất được phát minh.
Homer, Shakespeare, Voltaire, Flaubert, Tolstoy, Woolf, Hemingway — là những cái tên sống mãi với thời gian. Chúng ta không thể nói đến họ, cũng không thể gặp họ, nhưng suy nghĩ của họ sống mãi thông qua những bài viết của họ.
Lý thuyết Aristole, hay Kepler trong thiên văn học, Newton trong vật lý học, Darwin trong sinh học, Wittgenstein trong triết học - đây là những lý thuyết trường tồn (these are memes without living originators). Những học thuyết của họ không còn vô định trong ngành của họ nữa nhưng chúng ta vẫn nói về họ.
Không có sách, con người sẽ không thể thoát khỏi ranh giới của không gian và thời gian. Mỗi thế hệ mới sẽ phải học hỏi thực tế cuộc sống của chính họ hơn là những thứ sang trọng được xây dựng trong quá khứ; sự tích lũy kiến thức sẽ nhanh chóng mờ dầu khi chuyển dần về tiệm cận.
Mọi thứ mà chúng ta xem đáng giá trong thế giới hiện đại điều có nguồn gốc từ văn tự đã được phát minh (invention of writing). Mọi thứ mà chúng ta đạt được được bắt nguồn từ việc đọc.
Ngay cả ở cấp độ cá nhân, một trong những cách hiệu quả nhất để học hỏi về thế giới này là nhúng ngón chân của bạn vào sự khôn ngoan của quá khứ. Thay vì dành thời gian của bạn để hiểu ra cách tâm trí hoạt động, bạn có thể tìm kiếm (seek out) những kinh nghiệm của một số người đã chắc chắn có hiểu biết về một điều gì đó. Thay vào việc bạn tự khám phá ra quy luật của tự nhiên, bạn có thể đơn giản là tham khảo cá thể đang tồn tại.
Thậm chí xa hơn thế nữa, đọc sách là một niềm vui. Nó chạm vào sự phát triển, nó là ngọn hải đăng cho nguồn cảm hứng và nó là nguồn gốc của kết nối. Chúng ta là cách chúng ta dành thời gian của mình và chúng ta trở thành những gì chúng ta tiêu tốn. Nó chỉ có ý nghĩa, tiếp đó, đó là những gì chúng ta đọc thong báo cách chúng ta nhìn thế giới.
Chúng ta là cách chúng ta dành thời gian của mình và chúng ta trở thành những gì chúng ta tiêu tốn.
Điều đó nói lên rằng có nhiều điều để đọc hơn là chỉ nói những lời thì thầm trong suy nghĩ của chúng ta. Đó cũng là suy nghĩ. Cách bạn đọc đóng vai trò chính trong những gì bạn lấy đi. Nó thể hiện cái mà bạn tập trung vào và cách bạn phát triển.
Không may thay, phần nào đó của phương trình thường bị bỏ quên.
Nó có đúng hay sai?
Phần lớn chúng ta học được từ việc đọc ở trường, và khi chúng ta làm, nó phục vụ cho một trong hai lý do: ghi nhớ hoặc phê bình - hay cả hai với ý định lựa chọn đúng hay là sai.
Khi chúng ta ghi nhớ một cuốn sách giáo khoa, mục tiêu cơ bản là ghi điểm tốt trong bài kiểm tra. Ngay cả nếu chúng ta không trực tiếp vào việc ghi nhớ từng từ một, mục tiêu vẫn là hấp thục tất cả những chi tiết trong một khu vực xác định để có thể viết vào bài kiểm tra. Bất cứ thứ gì nằm ngoài vấn đề đó rất ít đóng góp cho kết quả cuối cùng.
Tương tự như vậy, khi chúng ta phê phán một vấn đề gì đó, giống như là một mảnh văn học hay quyết định lịch sử, mục đích của chúng ta là thiết lập một sự phân biệt giữa cái đúng và cái sai và chúng ta đã chắc chắn rằng những gì chúng ta đọc được xác định rõ ràng trước là một trong hai trường hợp rất cụ thể.
Đây là cách ở trường học, và nó dạy theo cách riêng của nó. Nhưng không may thay, khi chúng ta đọc trong thực tế cuộc sống, cái tư duy đó đánh lừa hiểu biết của chúng ta.
Tôi biết có những người đã từng trải qua quá trình này, bị quyến rũ (seduced) bở nó và cảm thấy rằng nếu họ không thể nhớ hoặc ghi nhớ tất cả những gì họ đọc, họ đang lãng phí thời gian của họ, do đó ngăn cản (discouraging) họ đọc thêm.
Tôi cũng biết những người khác - và họ tập trung nhiều vào thông tin phong phú trên internet - không thể đọc tất cả mọi thứ với một thấu kính quan trọng. Họ tập trung vào việc tìm kiếm mọi thứ vụn vặt và để lỡ những thứ quan trọng. Họ loại bỏ mọi thứ không phù hợp (don't align) với mô hình thực tế của họ và họ quên chú ý đến (pay attention) những cái nằm ngoài vùng trắng đen.
Bây giờ, hãy tập trung vào tiếp thu (absorb) cái mà bạn cần là rất quan trọng và luôn sàng lọc để phát hiện ra nếu cái bạn đang đọc là thực sự (factually) sai.
Điều đó nói lên rằng, bất cứ khi nào bạn đọc một thứ gì đó với tư duy là bạn đang ở đó để phân lập (extract) cái gì đúng và cái gì sai, bạn theo mặc định giới hạn bao nhiêu để bạn có thể thoát ra khỏi một đoạn văn cụ thể (you are by default limiting how much you can get out of a particular piece of writing). You’re boxing an experience that has many dimensions into just two.
Một trong những điều ngày càng trở nên rõ ràng đối với bất kỳ ai đọc rất nhiều là nếu bạn chỉ đọc những cuốn sách mà bạn đồng ý với 100% hoặc những cuốn sách đáng ghi nhớ đầy đủ, bạn sẽ sớm hết các lựa chọn.
Đọc không phải là để nhảy vọt về chi tiết. Nó là cách để hòa trộn (incorporating) một quan điểm giữa người viết và người đọc.
Niềm vui thực sự của việc đọc
Ở đâu, và, nó có phải là một quan điểm? Nếu chúng ta không nên nhớ lại tất cả những gì chúng ta đọc, cũng không phải đọc qua một lăng kính chỉ trích (criticism), đâu mới chính xác là giá trị của việc đọc (where exactly does the value in reading lie?)?
Để trả lời câu hỏi đó, chúng ta phải giải thích (dissect) tại sao chúng ta đọc nơi đó đầu tiên và lý do là thật sự đơn giản - Chúng ta đọc để hiểu.
Bạn có thể đang đọc một bộ phim hài hiện tại hay cuốn tiểu thiết cổ điển của Nga. Bạn có thể trải qua bản nhạc tâm lý hay đọc một cuốn số tay của hoàng đế La Mã cũ. Dù bằng bất cứ cách nào, bạn phải cố gắng đặt mình vào hoàn cảnh thực tế khác để bạn có thể cảm thụ (absorb) những cái mà người viết muốn nói cho bạn.
*Trong trường hợp này, một bộ lọc duy nhất mà bạn đáng có là phân biệt giữa cái liên quan và cái nào không; cái gì quan trọng và cái gì không?
*Khi bạn lọc bằng hình thức là đúng và sai, không chỉ bạn đang cố gắng vẽ lại toàn bộ với các thành phần nhỏ hơn thành phần của nó, nhưng bạn cũng giới hạn điều bạn hiểu. Ai nói rằng không có bài học nào trong cái sai? Hay quan trọng hơn, hai nói rằng cái bạn mặc định là đúng hay sai chỉ là xu hướng hiện tại (a current bias), một ngày, bạn sẽ đến để điều chỉnh lại (readjust)?
*Bất cứ khi nào tôi đọc lại một cuốn sách quan trọng với tôi trong quá khứ, tôi luôn trở lại với một bài học mới. Phần lớn sách chứa nhiều hơn một ý tưởng và họ nói các sự vật khác nhau trong không gian khác nhau.
Tôi có thể tính các lần (instances) mà tôi kiêu ngạo (arrogantly dismissed) về những thứ mà tôi nghĩ là tôi đã biết hay đó không có ý nghĩa với tôi (make sense), hay đó là một lỗi lớn của tôi - mặc định hiểu biết đúng và sai - chỉ tìm hiểu đó là một tư duy mới và một quan điểm sắc nét hơn (sharper) và
sắc thái hơn (more nuanced point of view), rằng một cái gì đó có trí tuệ sâu sắc.
*Một câu hỏi tốt hơn luôn luôn tự hỏi: Điều gì là đúng về điều này? Thậm chí nếu điều đó không phải là cái mình tin hay có giá trị hay nghĩ nó là đúng, tại sao một số người khác lại tin vào điều đó?
Điều mấu chốt trong việc đọc không phải là để ghi nhớ, và chắc chắn cũng không phải là để phên phán. Mà là để thấu hiểu và chọn lọc với một tư duy mở - để tìm cái đúng trong một thời điểm cụ thể để bạn có thể phát triển và cập nhật thêm cái khuôn mẫu đang thực sự tồn tại của bạn.
Cái đẹp của tư duy là bạn không thật sự cần phải lọc điều này một cách vô thức. Bạn chỉ cần quyết định rằng nó có thể chấp nhận được và nên bỏ quan những cái gì không hợp lý. Từ bây giờ, trí não của bạn sẽ tự đồng lọc những cái gì có liên quan và cái gì không.
Khi đó bạn sẽ thấy - đọc sách với cách này sẽ thay đổi bạn theo cái cách mà ghi nhớ không thể làm được.
Điều mang đi
Đọc sách không chỉ là một sở thích thú vị. Nếu là tốt, sách cũng cả là đức tính. Sách dạy bạn nhiều thứ, ví dụ như cách sống và cái gì cần làm; và dạy bạn cách quan sát sự vật xung quanh.
Bằng việc mang tới một tư duy của một nhà tư tưởng vĩ đại, một người kể chuyện, sách mạng chúng ta vào cuộc sống thực tại của những con người và việc minh chưa biết. Chúng tôi thường đi ra khỏi một cuốn sách nào đó với một góc nhìn mới, và chúng ta có thể dùng góc nhìn ấy để tạo ra một thế giới tốt hơn xung quanh chúng ta, nếu chúng ta chọn.
Điều đó nói lên rằng, để một cuốn sách có hiệu quả thật sự, chúng ta phải làm đúng vai trò của mình. Chúng ta đọc sách với một tư duy đúng, và phải đặt mình vào hoàn cảnh nhận thức của cuốc sách đúng với chính nó.
Theo Medium
Tương tự như vậy, khi chúng ta phê phán một vấn đề gì đó, giống như là một mảnh văn học hay quyết định lịch sử, mục đích của chúng ta là thiết lập một sự phân biệt giữa cái đúng và cái sai và chúng ta đã chắc chắn rằng những gì chúng ta đọc được xác định rõ ràng trước là một trong hai trường hợp rất cụ thể.
Đây là cách ở trường học, và nó dạy theo cách riêng của nó. Nhưng không may thay, khi chúng ta đọc trong thực tế cuộc sống, cái tư duy đó đánh lừa hiểu biết của chúng ta.
Tôi biết có những người đã từng trải qua quá trình này, bị quyến rũ (seduced) bở nó và cảm thấy rằng nếu họ không thể nhớ hoặc ghi nhớ tất cả những gì họ đọc, họ đang lãng phí thời gian của họ, do đó ngăn cản (discouraging) họ đọc thêm.
Tôi cũng biết những người khác - và họ tập trung nhiều vào thông tin phong phú trên internet - không thể đọc tất cả mọi thứ với một thấu kính quan trọng. Họ tập trung vào việc tìm kiếm mọi thứ vụn vặt và để lỡ những thứ quan trọng. Họ loại bỏ mọi thứ không phù hợp (don't align) với mô hình thực tế của họ và họ quên chú ý đến (pay attention) những cái nằm ngoài vùng trắng đen.
Bây giờ, hãy tập trung vào tiếp thu (absorb) cái mà bạn cần là rất quan trọng và luôn sàng lọc để phát hiện ra nếu cái bạn đang đọc là thực sự (factually) sai.
Điều đó nói lên rằng, bất cứ khi nào bạn đọc một thứ gì đó với tư duy là bạn đang ở đó để phân lập (extract) cái gì đúng và cái gì sai, bạn theo mặc định giới hạn bao nhiêu để bạn có thể thoát ra khỏi một đoạn văn cụ thể (you are by default limiting how much you can get out of a particular piece of writing). You’re boxing an experience that has many dimensions into just two.
Một trong những điều ngày càng trở nên rõ ràng đối với bất kỳ ai đọc rất nhiều là nếu bạn chỉ đọc những cuốn sách mà bạn đồng ý với 100% hoặc những cuốn sách đáng ghi nhớ đầy đủ, bạn sẽ sớm hết các lựa chọn.
Đọc không phải là để nhảy vọt về chi tiết. Nó là cách để hòa trộn (incorporating) một quan điểm giữa người viết và người đọc.
Niềm vui thực sự của việc đọc
Ở đâu, và, nó có phải là một quan điểm? Nếu chúng ta không nên nhớ lại tất cả những gì chúng ta đọc, cũng không phải đọc qua một lăng kính chỉ trích (criticism), đâu mới chính xác là giá trị của việc đọc (where exactly does the value in reading lie?)?
Để trả lời câu hỏi đó, chúng ta phải giải thích (dissect) tại sao chúng ta đọc nơi đó đầu tiên và lý do là thật sự đơn giản - Chúng ta đọc để hiểu.
Bạn có thể đang đọc một bộ phim hài hiện tại hay cuốn tiểu thiết cổ điển của Nga. Bạn có thể trải qua bản nhạc tâm lý hay đọc một cuốn số tay của hoàng đế La Mã cũ. Dù bằng bất cứ cách nào, bạn phải cố gắng đặt mình vào hoàn cảnh thực tế khác để bạn có thể cảm thụ (absorb) những cái mà người viết muốn nói cho bạn.
*Trong trường hợp này, một bộ lọc duy nhất mà bạn đáng có là phân biệt giữa cái liên quan và cái nào không; cái gì quan trọng và cái gì không?
*Khi bạn lọc bằng hình thức là đúng và sai, không chỉ bạn đang cố gắng vẽ lại toàn bộ với các thành phần nhỏ hơn thành phần của nó, nhưng bạn cũng giới hạn điều bạn hiểu. Ai nói rằng không có bài học nào trong cái sai? Hay quan trọng hơn, hai nói rằng cái bạn mặc định là đúng hay sai chỉ là xu hướng hiện tại (a current bias), một ngày, bạn sẽ đến để điều chỉnh lại (readjust)?
*Bất cứ khi nào tôi đọc lại một cuốn sách quan trọng với tôi trong quá khứ, tôi luôn trở lại với một bài học mới. Phần lớn sách chứa nhiều hơn một ý tưởng và họ nói các sự vật khác nhau trong không gian khác nhau.
Tôi có thể tính các lần (instances) mà tôi kiêu ngạo (arrogantly dismissed) về những thứ mà tôi nghĩ là tôi đã biết hay đó không có ý nghĩa với tôi (make sense), hay đó là một lỗi lớn của tôi - mặc định hiểu biết đúng và sai - chỉ tìm hiểu đó là một tư duy mới và một quan điểm sắc nét hơn (sharper) và
sắc thái hơn (more nuanced point of view), rằng một cái gì đó có trí tuệ sâu sắc.
*Một câu hỏi tốt hơn luôn luôn tự hỏi: Điều gì là đúng về điều này? Thậm chí nếu điều đó không phải là cái mình tin hay có giá trị hay nghĩ nó là đúng, tại sao một số người khác lại tin vào điều đó?
Điều mấu chốt trong việc đọc không phải là để ghi nhớ, và chắc chắn cũng không phải là để phên phán. Mà là để thấu hiểu và chọn lọc với một tư duy mở - để tìm cái đúng trong một thời điểm cụ thể để bạn có thể phát triển và cập nhật thêm cái khuôn mẫu đang thực sự tồn tại của bạn.
Cái đẹp của tư duy là bạn không thật sự cần phải lọc điều này một cách vô thức. Bạn chỉ cần quyết định rằng nó có thể chấp nhận được và nên bỏ quan những cái gì không hợp lý. Từ bây giờ, trí não của bạn sẽ tự đồng lọc những cái gì có liên quan và cái gì không.
Khi đó bạn sẽ thấy - đọc sách với cách này sẽ thay đổi bạn theo cái cách mà ghi nhớ không thể làm được.
Điều mang đi
Đọc sách không chỉ là một sở thích thú vị. Nếu là tốt, sách cũng cả là đức tính. Sách dạy bạn nhiều thứ, ví dụ như cách sống và cái gì cần làm; và dạy bạn cách quan sát sự vật xung quanh.
Bằng việc mang tới một tư duy của một nhà tư tưởng vĩ đại, một người kể chuyện, sách mạng chúng ta vào cuộc sống thực tại của những con người và việc minh chưa biết. Chúng tôi thường đi ra khỏi một cuốn sách nào đó với một góc nhìn mới, và chúng ta có thể dùng góc nhìn ấy để tạo ra một thế giới tốt hơn xung quanh chúng ta, nếu chúng ta chọn.
Điều đó nói lên rằng, để một cuốn sách có hiệu quả thật sự, chúng ta phải làm đúng vai trò của mình. Chúng ta đọc sách với một tư duy đúng, và phải đặt mình vào hoàn cảnh nhận thức của cuốc sách đúng với chính nó.
Theo Medium
Mở Biểu tượng cườiTắt Biểu tượng cười